Mədə xərçəngi gələcəyimizi təhdid edir

Sağlamlıq 21:22 10.07.2025

Mədə xərçəngi hallarının dünya üzrə 76 faizinə səbəb olan Helicobacter pylori (H. pylori) adlı bakterioloji infeksiya, səssiz şəkildə irəliləyərək milyonlarla insanın həyatını risk altına alır. 

“EDnews” xəbər verir ki, mütəxəssislər bu bakteriyanın yaratdığı infeksiyaların adətən həzm pozğunluğu, köp və ürəkbulanma kimi adi əlamətlərlə özünü göstərdiyini, lakin zamanla mədə toxumasına zərər verərək xərçəngə yol aça biləcəyini bildirirlər.

ÜST-dən ciddi xəbərdarlıq

Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının (ÜST) nəzdində fəaliyyət göstərən Beynəlxalq Xərçəng Araşdırmaları Agentliyi (IARC) tərəfindən təqdim olunan son hesabatda qeyd edilir ki, 2008-2017-ci illər arasında doğulan nəsil arasında H. pylori infeksiyası ilə əlaqəli təxminən 12 milyon mədə xərçəngi hadisəsi qeydə alınıb. Bu isə həmin bakteriyanın mədə xərçənglərinin dörd də üç hissəsinə səbəb ola biləcəyini göstərir.

H. pylori necə yoluxur?

Mütəxəssislərə görə, H. pylori əsasən aşağı gigiyena şəraitində, çirkli su və qidalarla və ya yoluxmuş insanlarla birbaşa təmas nəticəsində yayılır.

Britaniyada hər il diaqnoz qoyulan təxminən 6.500 mədə xərçəngi halının 41 faizinin bu bakteriyaya bağlı olduğu bildirilir. Araşdırmalar göstərir ki, H. pylori daşıyıcılarında mədə xərçəngi riski 6 dəfə artır. Lakin antibiotiklərlə vaxtında müalicə bu riski əhəmiyyətli dərəcədə azalda bilər.

Qlobal həll yolu: Skan proqramları və erkən diaqnostika

"Nature Medicine" jurnalında dərc edilən tədqiqatda IARC-nin baş tədqiqatçısı Dr. Jin Yanq Park bildirib:

"Səhiyyə orqanları H. pylori üçün təcili olaraq milli skrininq və müalicə proqramlarını tətbiq etməlidirlər. Pilot layihələrlə erkən diaqnostika strategiyaları hazırlanmalıdır".

Tədqiqat qrupu 2022-ci ildə 185 ölkədəki mədə xərçəngi göstəricilərini təhlil edərək, qarşıdakı illərdə gözlənilən xəstəlik halları ilə bağlı proqnozlar hazırlayıb. Hesablamalara görə, lazımi tədbirlər görülməzsə, milyonlarla insan H. pylori səbəbiylə mədə xərçənginə tutulacaq.

Araşdırmada qeyd olunur ki, effektiv tarama proqramları sayəsində mədə xərçəngi halları qlobal miqyasda 75 faizədək azaldıla bilər.

Britaniyada H. pylori yoluxmaları azalır

Böyük Britaniyada aparılan tədqiqatlara əsasən, son 10 ildə mədə xərçəngi hallarında 25 faizdən çox azalma müşahidə olunub. Bu azalmaya, əsasən, gigiyena səviyyəsinin yüksəlməsi, sağlam qidalanma və siqaretin tərk edilməsi səbəb kimi göstərilir.

CRUK (Xərçəng Araşdırmaları Britaniya) təşkilatının səhiyyə məlumatları üzrə rəhbəri Dr. Reyçel Orritt bildirib:

"Britaniyada H. pylori artıq böyük narahatlıq doğurmur. Siqareti buraxmaq, sağlam qidalanmaq, alkoqol istehlakını azaltmaq və bədən çəkisini normada saxlamaq xərçəng riskini daha təsirli şəkildə azaldır".

Mədə xərçənginin simptomları hansılardır?

Mütəxəssislər aşağıdakı simptomların 3 həftədən uzun sürməsi halında həkimə müraciət etməyi tövsiyə edirlər:

* Mədə yanması
* Reflyuks 
* Udqunma çətinliyi
* Ürəkbulanma
* Həzm pozğunluğu
* Həddindən artıq qaz ifrazı
* Yemək zamanı tez doyma hissi
* Daha ciddi simptomlar:
* İştahsızlıq
* Qeyri-iradi çəki itkisi
* Mədə ağrısı
* Qarının yuxarı hissəsində şişkinlik və ya yumru hissi
* Həddindən artıq yorğunluq

Dünya üzrə vəziyyət

Statistikaya görə:

- Hər gün təxminən 18 britaniyalı və 83 amerikalıya mədə xərçəngi diaqnozu qoyulur.
- Böyük Britaniyada bu səbəblə ildə 4.200-dən çox, ABŞ-da isə 11.000-ə yaxın insan həyatını itirir.
- Mədə xərçəngi diaqnozu alan hər 6 xəstədən yalnız biri 10 ildən sonra da sağ qalır.
- Böyük Britaniyada hər 92 kişidən biri və 170 qadından biri həyatının hansısa dövründə mədə xərçənginə tutulur.

Xankəndi şəhərində İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatının 17-ci Zirvə görüşü keçirilir

Xəbər xətti

"Hizbullah"ın daha bir komandiri öldürüldü
02:09 11.07.2025
"İranın hələ də zənginləşdirilmiş uranı qalıb"
01:45 11.07.2025
Dubayda süni intellektli restoran açılır
01:19 11.07.2025
Serbiya nüvə proqramını inkişaf etdirəcək
00:49 11.07.2025
Eritrositlərin yaradılmasının yeni üsulu kəşf olundu
00:16 11.07.2025
" İsrail Qəzzada diplomatiyaya razıdır, güc tətbiqinə isə hazırdır"
23:53 10.07.2025
Pentaqon PUA-lar istehsalı sahəsində Rusiya və Çinə çatmaq istəyir
23:15 10.07.2025
Fransa sahillərində uperyaxta yanıb
22:46 10.07.2025
"NATO müttəfiqləri Amerika silahlarının Ukrayna üçün əvəzini ödəyəcəklər"
22:25 10.07.2025
"Qırmızı dənizdəki gəmilərə hücumları davam etdirəcəyik"
21:55 10.07.2025
Mədə xərçəngi gələcəyimizi təhdid edir
21:22 10.07.2025
Prezident İlham Əliyevin Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinə səfəri başa çatıb
20:59 10.07.2025
Ermənistanın siyasi sistemi necə təmizlənir? - Analitik Baxış
20:22 10.07.2025
Rusiya azərbaycanlı miqrantlara "qırmızı işıq" yandıracaq?
19:57 10.07.2025
Baş nazirlə görüşə bir qab benzinlə gedən qadın saxlanıldı
19:27 10.07.2025
Sançonu heç kim istəmir
18:52 10.07.2025
Çalhanoğlu "İnter"də qalacaq
18:37 10.07.2025
Harvard Universiteti akkreditasiyasını itirə bilər
18:22 10.07.2025
Nəqliyyat naziri NASA-nın rəhbəri təyin olundu
18:07 10.07.2025
Gün niyə qısalır?
17:52 10.07.2025
Britaniya İranı təhdid kimi görür
17:37 10.07.2025
"Həmin Zaur" yayımlanmayacaq
17:22 10.07.2025
Roma Konfransı: Ukraynanın bərpası qlobal səviyyədə gündəmdədir
17:07 10.07.2025
Husilər Ben-Qurionu "vurdular"
16:52 10.07.2025
Bu ilin 6 ayı ərzində 103 kriminal qrup zərərsizləşdirilib
16:44 10.07.2025
"Almaniya Ukraynanın Aİ-yə üzv olmaq planlarını tam dəstəkləyir"
16:37 10.07.2025
“Vaqner”in tərkibində döyüşmüş Azərbaycan vətəndaşları həbs edildi
16:27 10.07.2025
Azərbaycan rəqəmsal ticarətsahəsində qlobal liderliyə doğru gedir
16:22 10.07.2025
"Rus məktəblərinin bağlanması gündəmdə deyil"
16:07 10.07.2025
"Kreml Ermənistanla Azərbaycan arasındakı birbaşa dialoqu alqışlayır"
15:52 10.07.2025
Qərbi Azərbaycan Televiziyasına yeni rəhbər təyin olundu
15:47 10.07.2025
Lavrov Marko Rubio ilə görüşdü
15:37 10.07.2025
"Napoli"nin Viktor Osimhenə görə "Qalatasaray"dan 75 milyon avro istəyir
15:22 10.07.2025
Lyayen vəzifəsində qaldı
15:07 10.07.2025
Qusarda cəsədi tapılan 27 yaşlı müəllimin ölüm səbəbi bilindi
14:52 10.07.2025
Daşnaksütyun üzvləri Ermənistanda terror törətməkdə ittiham olunur
14:38 10.07.2025
Makron Britaniyada daha bir qalmaqala səbəb oldu
14:23 10.07.2025
İlham Əliyevin Nikol Paşinyanla görüşündən hansı nəticələr əldə edildi?
14:17 10.07.2025
İrəvanda terror aksiyasına cəhd olub
14:08 10.07.2025
Ağdərədə minaya düşən şəxsin ayağı amputasiya olundu -YENİLƏNİB
14:06 10.07.2025
Hamısı