NATO-nun Baş katibi Mark Rutte Brüsseldə keçirilən NATO Müdafiə Nazirləri Toplantısından sonra jurnalistlərə açıqlama verib.
"EDnyus" xəbər verir ki, açıqlamasında Rutte Vaşinqtonda NATO Ukraynanın gələcəkdə alyansa üzv olacağını vəd etsə də, sülh danışıqları hansı mərhələdə olursa-olsun, bunun NATO üzvlüyü ilə yekunlaşacağı heç vaxt qəbul edilmədiyini vurğulayıb. Bu, heç vaxt bir sülh razılaşmasının tərkib hissəsi kimi Ukraynaya verilmiş vəd olmayıb.
"Putinin Ukraynanın bir kvadrat kilometrini belə ələ keçirməyə çalışmayacağından əmin olmalıyıq"
Rusiya 2014-cü ildə Krımı ilhaq etdikdən sonra imzalanan Minsk razılaşmasının uğursuzluğunun təkrarlanmaması lazım olduğunu bildirən Rutte qeyd edib:
"Bu danışıqlardan əldə olunacaq nəticənin qalıcı olması zəruridir. (ABŞ-ın müdafiə naziri) Pit Hegsetin dünən dediyi kimi, ikinci bir Minsk razılaşmasına ehtiyac yoxdur. Bu səbəbdən, nəticə nə olursa-olsun, (Rusiya prezidenti) Vladimir Putinin Ukraynanın bir kvadrat kilometrini belə ələ keçirməyə çalışmayacağından əmin olmalıyıq."
Rutte xatırladıb ki, Putin bir neçə il sonra Minsk razılaşmasının "artıq mövcud olmadığını" bəyan edərək Ukraynaya qarşı müharibə başlatdı:
"Biz əmin olmalıyıq ki, Putin 2015-2016-cı illərdə bu razılaşmaların nəticələrinə meydan oxuduğu kimi, yenidən belə bir cəhd etməyəcək."
Sülh danışıqları ilə bağlı müttəfiqlər arasında fikir ayrılıqlarının olub-olmadığına dair sualı cavablandıran Rutte bildirib ki, "bütün müttəfiqlər və Ukrayna, Ukraynada sülh arzusunda yekdildir. Hamımız Ukraynanı danışıqlar üçün ən yaxşı mövqeyə gətirməli olduğumuz barədə həmfikirik."
Rutte vurğulayıb ki, Putin sülh danışıqları başlayarkən Qərbin "birləşmiş" olduğunu anlamalıdır:
"Öncəki vəzifəm dövründə, 2010-2014-cü illərdə onunla çox sayda görüş keçirmişəm və o, güclü bir danışıqlar aparan şəxsdir. Nə edəcəyini proqnozlaşdırmaq çətindir. Amma nəticədə sülh sazişi bağlanacaqsa, ona ehtiyacımız var, çünki bu müharibəni başlayan odur. Odur ki, bu danışıqları elə aparmalıyıq ki, əldə edilən razılaşmanın güclü olduğu bütün dünya tərəfindən qəbul edilsin."
"Ukrayna bu prosesə daxil olacaq"
Ukraynadakı müharibəni bitirəcək istənilən sülh sazişinin qalıcı olması üçün Kiyevin müzakirələrdə iştirak etməsinin vacib olduğunu vurğulayan Rutte, "Ukrayna istənilən halda bu prosesə daxil olacaq" deyib.
O, ABŞ prezidenti Donald Trampın Rusiya prezidenti Putinlə dünənki görüşündən sonra ilk zəng etdiyi şəxsin Ukrayna prezidenti Volodimir Zelenski olduğunu xatırladaraq, həftəsonu Almaniyada keçiriləcək Münhen Təhlükəsizlik Konfransında Zelenski və Avropa müttəfiqləri ilə görüşəcəyini bildirib.
Rutte əlavə edib ki, "ABŞ, Ukrayna və, əlbəttə, Avropa müttəfiqlərimizlə sıx koordinasiya içindəyik."
"Yeni hədəf 3 faizdən çox olmalıdır"
Avropanın ümumi daxili məhsulundan (ÜDM) müdafiə xərclərinə ayrılan vəsaitin artırılması gərəkdiyini bildirən Rutte qeyd edib ki, "yeni hədəf mövcud 2 faizdən xeyli çox olmalıdır. Ən azı 3 faizdən yuxarı olmalıdır."
O vurğulayıb ki, indiyə qədər 2 faizlik hədəfə çata bilməyən ölkələr yay aylarına qədər bu hədəfə çatmağı planlaşdırırlar və bu, 3 faizdən çox müdafiə xərcləri olan ABŞ ilə digər ölkələr arasında "daha ədalətli yük bölgüsü" yaradacaq.
Rutte, Şimali Koreya, Çin və Rusiya arasındakı yaxın münasibətlərə də toxunaraq Hind-Sakit okean regionundakı tərəfdaşlarla əməkdaşlığın gücləndirilməsinin önəmli olduğunu qeyd edib.
"Bu gün də bildirdim ki, əgər ABŞ Çini və Hind-Sakit okeanda yaranan vəziyyəti artan təhlükə kimi görürsə, biz də bununla birgə mübarizə aparmalıyıq", – deyə Rutte əlavə edib.
