Artıq bildiyimiz kimi Fransa tarixində bir ilk baş verdi. İlk dəfə bir partiya üstünlük əldə edə bilməyərək parlamentdə hakim çoxluğu qura bilmədi. Lakin hər kəs ilk mərhələdə olduğu kimi ifrat sağ partiyasının yenidən qazancağını gözləsə də solçular surpriz şəkildə qələbə qazandı. Bəs Solçu Yeni Xalq Cəbhəsinin qələbəsi ilə Fransanı nə gözləyir? Makronun xarici siyasət kursunda, əsasən də Azərbaycan istiqamətində dəyişikliklər ola bilərmi? Digər tərəfdən Makronun istefa verə biləcəyi ilə bağlı şayiələr də var.
Mövzu ilə bağlı Ednews-a Fransanın “Musulmans en France” xəbər portalının təsisçisi Jean - Michel Brun ilə müsahibə verib. Onun fikrincə solçuların qələbəsi artıq ölkə taleyini yaxın bir neçə il üçün möhürlədi.
- Solçu Yeni Xalq Cəbhəsinin qələbəsi ilə Fransanı nə gözləyir?
- Əvvəla, onu qeyd etmək lazımdır ki, Yeni Xalq Cəbhəsinin bu qələbəsi hamı üçün sürpriz oldu. Seçki institutları üçün “oyun” başa çatdı. Fransanın taleyi artıq möhürləndi. Tarixində ilk dəfə olaraq ifrat sağçılar faşizmə qarşı mübarizənin simvolu, fəhlə mübarizəsi və sosial tərəqqi, İnqilab ölkəsi Fransaya rəhbərlik edəcəkdi.
Lakin Montaigne, Montesquieu, Zola kimi zatilərin varisi olan Fransa xalqı, sona qədər döyüşmək qərarına gəldi. Beləliklə, Yeni Xalq Cəbhəsi yarandı və bütün gözləntilərə qarşı seçkilərdə qalib gələrək “Milli Mitinq”i (ifrat sağçı partiya) üçüncü yerə endirdi.
Problem ondadır ki, Beşinci Respublika tarxində ilk dəfədir ki, Assambleyada mütləq çoxluq yoxdur. Artıq bir bir neçə ildir hakimiyyətdə olan Makron, Fransada siyasi sabitliyi təmin etmək üçün nəzərdə tutulmuş konstitusiyanı qəbul edən general de Qollun işini məhv etdi.
- Ölkənin xarici siyasət kursunda hansı dəyişikliklər gözlənilir, əsasən də Azərbaycan nöqteyi - nəzərindən?
- Makronun təyin etdiyi hökumətin devrilməsi riski, kim olursa olsun, yəqin ki, Yeni Xalq Cəbhəsi daxilində, xüsusilə də İsrailin Qəzza siyasəti ilə bağlı güclü fikir ayrılığının olduğu xarici siyasəti arxa plana keçirəcək. Lakin əsas prioritet pensiya sistemi, tibbi sığorta, dövlət xidmətləri, yoxsulluq olacaq.
Azərbaycanla bağlı düşünürəm çox az şey dəyişəcək. Xankəndi azad ediləndən sonra bütün partiya rəhbərləri İrəvanda görüşdülər. Dəyişməz, eyni siyasi motivlər həmişə mövcud olacaq. Lakin COP 29 uğurlu olarsa, bu, Fransa siyasətçilərinin Azərbaycana baxışını kökündən dəyişə bilər.
- Makron istefaya gedə bilərmi sizcə?
Onun partiyası artıq 88 deputat itirib. O, solçu siyasətçi və parlament üzvü Mélenchonu məhv etmək istəyirdi, lakin indi onun “France Insoumise” partiyası bu gün Fransada aparıcı partiyadır. O, haqların birliyinə ümid edirdi, lakin bu, parçalanma demək idi.
Bütün bunlar təkbaşına, demək olar ki, diktator idarəçiliyi anlayışından irəli gəlir. Fransız xalqı tərəfindən rədd edilən, populyarlığı sıfıra yaxın olan Makron, 1969-cu ildə general de Qoll kimi istefa etməyə üstünlük verəcəkmi? Bəlkə hə, bəlkə də yox, onu bilmirik, çünki o, olduqca proqnozu çətin bir siyasətçidir. Lakin Makron general de Qoll deyil. O, o qədər eqoistdir ki, çox güman ki, bir daha özünü “Cümhuriyyətin xilaskarı” kimi göstərəcək və heç kim onu istəməsə belə, sona qədər hakimiyyətdə qalacaq.
Söhbətləşdi: Əkbər Novruz
