Ötən günlərdə Türkiyədə Antalya Diplomatik Formu baş tutmuşdur.
Bir çox ölkələrin XİN nümayəndələri görüşdə iştirak edib. Artıq üçüncü dəfə keçirilən forumun əsas prinsipləri və prioritetləri nədir? Forumda əsasən hansı müzakirələr aparılır?
Məsələ ilə bağlı türkiyəli politoloq İsmail Cingöz Ednews-a açıqlaması zamanı bildirib ki, Antalyada keçirilən form bir çox problemlərin diplomatik səviyyədə həll oluna biləcəyini göstərir:
“148 ölkədən 4700 nümayəndənin iştirak etdiyi Antalya Diplomatik Forumunda regional və beynəlxalq problemlərə fərqli alternativ və həll yolları tapıla bilmək ölkələrin öz təcrübələri və siyasətləri mübadilə edilir.
Eyni zamanda ölkələrin diplomatik münasibətləri ilə birgə iqtisadi və texnoloji məsələlərə də yer verilir.
Gələcəkdə ölkələrin müasr texnologiya sahəsində Çin ilə ABŞ arasında qalmamaq, texnoloji problem yaşamamaq üçün həll yolları da dilə gətirilib. Bu baxımdan hələ də davam edən Qəzza münaqişəsi və bu səbəbdən qaynaqlanan Qırmızı dənizdə, Süveyş boğazında yaşanan ticarət problemləri masaya yatırıb. Ermənistan XİN çıxış etdiyi görüşdə Türkiyə bilmişdir ki, Cənubi Qafqaz üzrə bir çox problemin Azərbaycanla sülh bağlamaq və davamında Türkiyə ilə münasibətləri normallaşdırmaq dayanır. Həll yolları ilə əlaqəli olaraq ölkələrin bir-bir ilə diaqloqların davam etdirilməsi, inteqrasiyanın intensivləşdirilməsi, texnologiya mübadiləsi edilərək formun nəticələri verilibdir”.
Politoloq vurğulayır ki, forumun fəaliyyəti çox vektorludur:
“Davam edən müharibələr, terrorizm, qeyri-qanuni miqrasiya, ksenofobiya və anti-islamizm, süni intellektin gətirdiyi gözlənilməz risklər, iqlim dəyişikliyi, təbii fəlakətlər və pandemiyalar, genişlənən sosial-iqtisadi uçurum və s.
Bu elementlər üzləşdiyimiz qlobal problemlərdən yalnız bir neçəsidir. Qaydalara əsaslanan beynəlxalq nizama inamın aşınması dövlətlərin fəaliyyət göstərdiyi mühitin proqnozlaşdırıla bilənliyini sarsıdan digər narahatedici tendensiyadır.
Bu məqsədlə, ADF bir daha öz hörmətli iştirakçılarına qlobal və regional gündəliyi formalaşdıran problemləri həll etmək və böhranlar zamanı diplomatiyanı vurğulayacaq innovativ vasitələri müzakirə etmək üçün interaktiv və düşündürücü platforma təklif edir”.
Xəyal Ramiz
