Pişiklərin müstəqil və biganə heyvanlar olduğu, insanlara bağlılıqlarının itlərlə müqayisədə zəif olduğu fikri geniş yayılıb. Amma elmi tədqiqatlar göstərir ki, pişiklər təkcə sahiblərini tanımır, həm də onlarla emosional bağ qurur və bu bağlılığı özlərinə xas yollarla ifadə edirlər.
Pişiklər sahiblərini necə ayırd edir?
Pişiklər insanları əsasən bir neçə hissiyyat orqanı vasitəsilə tanıyır:
Qoxu — əsas tanıma mexanizmidir
Pişiklərin qoxu alma hissi çox güclüdür və onlar dünyanı əsasən bu hisslə qavrayırlar. Sahibin qoxusu onlar üçün unikaldır – bu qoxu feromonlar, dəri, geyim və ev mühitinin qarışığıdır. Yaponiyada aparılan araşdırmada 30 pişik və onların sahibləri, eləcə də 8 yad insan iştirak edib. Pişiklər yad insanların qoxularına daha uzun müddət reaksiya verib, bu da onların tanıma bacarığını göstərir. Maraqlıdır ki, pişiklər yeni qoxuları sağ burun dəliyi ilə qoxlayır – bu da beynin sağ yarımkürəsinin “təhlükə və yenilikləri” emal etdiyini göstərir.
Sahib evdə olmadıqda pişik paltarda, yataqda və mebeldə tanış qoxunu axtarır — bu, darıxmanın və yaxınlıq axtarışının əlamətidir.
Səs və intonasiya
Pişiklər, itlər kimi əmrlərə cavab verməsələr də, sahibinin səsini, tonunu və danışıq ritmini yadda saxlayırlar. 2013-cü ildə aparılan bir araşdırma göstərib ki, pişiklər görmədikləri halda belə sahibin səsinə reaksiya verirlər. Onlar hər çağırışa gəlməyə bilər — bu biganəlik yox, onların müstəqil xarakterindən irəli gəlir.
Pişiklər sevgilərini necə göstərir?
Pişik sevgisi, itlərdəki kimi açıq şəkildə görünməyə bilər, amma daha incə və səmimidir: Yavaş göz qırpmaq — pişiklərin "öpüşü" və etibar nişanəsidir. Bu, "Sənin yanındayam və özümü təhlükəsiz hiss edirəm" deməkdir. Yataq və oturacaq seçimi — pişiklər sahibin tez-tez olduğu yerlərdə yatmağa üstünlük verir. Başla və yanaqla toxunmaq — bu, pişiyin fəsilələrindən çıxan feromonlarla sizi "işarələməsi" deməkdir. “Sən mənimsən və səni sevirəm” mesajıdır.
Pişiklər sahibinə darıxırmı və başqasına öyrəşə bilirlərmi?
Bəli, pişiklər sahibinə emosional bağlılıq hiss edir. 2019-cu ildə Oregon Dövlət Universitetində aparılmış araşdırma göstərib ki, pişiklərin sahibsiz qalanda verdikləri emosional reaksiya uşaqla valideyn arasında olan bağa bənzəyir. Bəzi pişiklər apatik və passiv olur, digərləri hiperaktiv və dağıdıcı davranışlar sərgiləyir. Yuxu və qidalanma ritmləri pozulur – bu stressin və darıxmanın əlamətidir. Əgər sahibi uzun müddət yoxdursa, pişik tədricən evdə qayğı göstərən başqa bir insana bağlana bilər, amma bu bir neçə gün ərzində baş vermir və emosional uyğunlaşma dövrü tələb edir.
Bəs pişiklər niyə bəzən laqeyd görünür?
Bu, yanlış təsəvvürdür. Pişiklər sadəcə itlər kimi hər istəyə cavab vermirlər. Onlar sevgilərini davranışları ilə göstərirlər:
Oyuncaqlar gətirmək — bu, “hədiyyə” və ya “gəl, oynayaq” çağırışı ola bilər.
Pəncə ilə toxunmaq — dırnaqsız toxunuş etimad və ünsiyyət istəyi deməkdir.
Yanınızda uzanmaq — fiziki yaxınlıq, rahatlıq və güvən hissinin göstəricisidir.
Səsinizə və əhvalınıza reaksiya — pişiklər intonasiyanı hiss edir və ruh halınızdakı dəyişiklikləri sezə bilir.
Elmi cəhətdən sübut olunub ki, pişiklər sahiblərini çox yaxşı tanıyır – qoxu, səs və davranış vasitəsilə. Onların müstəqil təbiəti sevgilərini daha dəyərli və səmimi edir.
