Heyvanlardan insanlara keçən xəstəliklər dünya üzrə geniş yayılıb və bir çox hallarda ciddi sağlamlıq problemlərinə səbəb olur.
“EDnews” xəbər verir ki, Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının (ÜST) məlumatına əsasən, dünyada mövcud olan infeksion xəstəliklərin təxminən 60 faizi zoonoz mənşəlidir.
Həkimlərin və baytar mütəxəssislərin fikrincə, bəzi zoonoz xəstəliklər daha sürətlə yayılır və insanlar üçün ciddi təhlükə yaradır. Onlardan bir neçəsi aşağıdakılardır:
Quduzluq (Rabies) – Ən ölümcül zoonoz xəstəliklərdən biridir. Əsasən it, pişik, yarasa və vəhşi heyvanların dişləməsi nəticəsində insana keçir. Müalicəsi yalnız ilk saatlarda başlanarsa effektiv olur.
Toksoplazmoz – Parazitar mənşəli bu xəstəlik daha çox pişiklərdən insana keçir. Xüsusilə hamilə qadınlar üçün təhlükəlidir. Çiy ət və yuyulmamış tərəvəzlər də yoluxma mənbəyidir.
Salmonelloz – Çiy toyuq əti, yumurta və ev quşları ilə təmas nəticəsində yoluxur. Qida zəhərlənməsi əlamətləri ilə – ishal, qusma, yüksək hərarət – özünü göstərir.
Brusellyoz – Mal-qara və xırdabuynuzlu heyvanlardan insana keçir. Pastörizə edilməmiş süd məhsulları əsas yoluxma mənbələrindəndir. Uzunmüddətli qızdırma, halsızlıq və oynaq ağrıları ilə müşayiət olunur.
Qrip virusları (donuz qripi, quş qripi) – Heyvanlardan insanlara keçərək qlobal pandemiyalara səbəb ola bilən viruslardır. 2009-cu ildə yayılan H1N1 (donuz qripi) buna nümunədir.
Leptospiroz – Su və torpaq yolu ilə yayılan bu xəstəlik siçan kimi gəmiricilərin sidiyi ilə çirklənmiş mühitdən insana keçir. Qızdırma, baş ağrısı, əzələ ağrıları ilə xarakterizə olunur.
Mütəxəssislər zoonozların qarşısını almaq üçün bir sıra profilaktik tədbirlərə əməl etməyi tövsiyə edir. Bunlara ev heyvanlarının mütəmadi baytar müayinəsi, peyvəndlərin vaxtında vurulması, süd və ət məhsullarının yaxşı bişirilməsi və şəxsi gigiyena qaydalarına ciddi əməl olunması daxildir.
Səhiyyə Nazirliyi və digər aidiyyəti qurumlar tərəfindən də bu sahədə maarifləndirici tədbirlər görülür. Xüsusilə kənd təsərrüfatı və heyvandarlıqla məşğul olan şəxslərə diqqətli olmaları tövsiyə olunur.
