Cəmilə Bouhired 1935-ci ildə Əlcəzairin köhnə Kasbah rayonunda, atası əlcəzairli və anası tunisli olub , təhsilini bitirdiktən sonra tikmə sənətinə yiyələnmişdi, lakin iyirmi yaşında Əlcəzairin Milli Azadlıq Cəbhəsinə qoşulmağa qərar verdi.
Cəmilə Bouhired 1956-cı ilin noyabrında onu Yasif Sədi və Əli Lapointe ilə tanış edən əmisi Mustafa Bouhiredin köməyi ilə Milli Azadlıq Cəbhəsinə qoşuldu.
Əlcəzairdə Əlcəzair döyüşü başlayanda Bouhiredə bomba istehsalçıları ilə əlaqə saxlamaq və bombaları lazımi yerlərə təhvil vermək tapşırıldı. Onların Əlcəzair şəhərinin Avropa məhəllələrinə yerləşdirilməsi tələb edildi və o, bir müddət bu şəkildə fəaliyyət göstərdi.
Lakin, Cəmilə Bouhired 9 aprel 1957-ci ildə Kasbahdakı “Sfinks” küçəsində bir sıra mühüm sənədləri Yassif Saadi və Ali Lapointe-yə çatdırmaq istəyərkən saxlanıldı, bu sırada Cəmilə ağır yaralandı, sonra müalicə edildi, daha sonra isə onun dindirilməsi başladı. 17 gün davam edən müddət ərzində döyülmə, yumruq, təhqir və bədəninin müxtəlif hissələrinin elektrik naqilləri ilə yandırmaqla işgəncələrə məruz qaldı, amma o, digər dostlarını satmadı.
Cəmilənin məhkəməsində professor Jacques Verges qanuna uyğun olaraq Cəmilənin vəkili təyin edildi. Məhkəmədə ilkin olaraq vəkillər, Fransa hərbi istintaq qrupunun üzvləri və təqsirləndirilən şəxslərdən ifadə almaq üçün işgəncələrə əl atması səbəbindən apardığı araşdırmaların istisna edilməsini istəsələr də, onların tələbi sərt şəkildə rədd edilib.
Vəkil Jak Verges Fransanın işgəncələrinin 1957-ci ilin sentyabrında İnsan Hüquqları Komissiyası tərəfindən araşdırılacağını və işgəncə hallarının daxil edilməməsinin zəruri olduğunu hakim Rounara xatırlatsa da, hakim vəkilə qəzəbləndi və onun müdafiəsinə mane oldu, daha sonra hakim Cəmilə Bouhired haqqında edam qərarı çıxardı halbuki, Cəmilə hələ 22 yaşında idi.
Edam cəzası elan edildikdən sonra onun icrası üçün vaxt 7 mart 1958-ci il tarixi təyin olundu, lakin Birləşmiş Millətlər Təşkilatının İnsan Hüquqları Komitəsi və bəzi ərəb liderlərinin müdaxiləsi nəticəsində Fransa aldığı qərardan imtina etməyə məcbur oldu. Ölüm hökmü ömürlük həbs cəzası ilə əvəz edərək dəyişdirildi bunun nəticəsində Cəmilə Fransa həbsxanalarına köçürüldü və orada 3 il qaldı. Əlcəzair müstəqil olduqdan sonra buraya qayıtdı və vəkili Jak Vergeslə evləndi. Əlcəzair prezidenti Əhməd Ben Bella onu Əlcəzair Qadınlar Birliyinin prezidenti təyin etdi, lakin o, iki ildən sonra istehfa verdi və o siyasətdən tamamilə uzaqlaşmağa qərar verdi.
Loğman Yunis
