Dünyanın ən böyük qaz istehsalçılarından biri olan Exxon neft və qaza güclü uzunmüddətli tələbin olacağını proqnozlaşdırır. COP29 konfransınında əsas mövzularından olan yaşıl enerji /alternativ enerji mənbələri həqiqətən qaz və neft enerjisini əvəzləyə bilər? Qaz və neftin yüksək karbon yaratmağı iqlim dəyişikliklərinə belə səbəb ola bilər. Exxon mobile şirkətinin proqnozları gerçəkdirmi? İnsanlar və hökümətlər niyə yaşıl enerjiyə keçmir?

Məsələ ilə bağlı iqtisadçı Natiq Cəfərli Ednews-a açıqlaması zamanı qeyd edib ki, hazırda neft-qaz istehsal və istehlakı yüksək dinamikadadır:

“Dünyada hələ yaxın ən azı 50 ildə neft-qaza olan təlabat azalmıyacaq hətta yerində də qala bilər biraz da arta bilər. Təbii ki bərpa olunan enerji mənbələrinin sürətli inkişafı bu neft-qaz istehlakını azaldan faktorlardan biridir və getdikçə geniş yayılır onun maya dəyərinin aşağı düşməsi əsasən də elektrik enerji istehsalında kifayət gədər müsbət rol oynayır amma iqlim dəyişikliyi ilə bir başa əlaqəsi də var. Hətta neft-qazın çıxarılmasından əlavə yəni onun istehlakının azalmasından əlavə bərpa olunan mənbəələrin istehsalının və istehlakının artması ola bilər ki iqlim dəyişikliyinə daha pis təsir göstərsin. Çünki onların istehsalı üçün lazım olan onlarla nadir metalları təbii faydalı qazıntılara ehtiyyacı var  ki onları  qazıb çıxardırlar bu zaman ekologiyaya və yaxud da iqlimə bir ziyan dəymir mi? İndi bunun çox ciddi mübahisələri gedir. Dünyada hətta elektrik avtomobillərinə olan böyük təlabatı nəzərə alaraq indi yavaş-yavaş müzakirələr açılır ki yaxşı bu elektrik avtomobillərinin batareyaları necə utilizasiya olunacaq, onların utilizasiyası çünki onların 15-20 il ömrü olur. Onların utilizasiya ekologiyası zərər vuracaq yoxsa yox”. 

İqtisadçı vurğurlayır ki, qaz enerjisini təbiiətə heç bir ziyanı yoxdur:

“İstənilən halda neft-qaz onun ağıllı və standartlara uyğun istehlakı ekologiyaya daha az ziyan vura bilər. Hətta təbii qazı isə ekoloji yanacaq da adlandırmaq olar çünki onun ekologiyaya vurduğu ziyan minimumdur demək olar ki 0 yaxındır. Ona görə də alternativ enerji mənbələrinin inkişaf etməsi göz qabağındadır bu trend davam edəcək amma bu heç də neft-qaza olan təlabatın azalacağına xəbər vermir”.

Xəyal Ramiz