5 oktyabr tarixində İspaniyanın Qranada şəhərində Azərbaycan, Ermənistan, Aİ, Fransa və Almaniya liderlərinin iştirakı ilə planlaşdırılan görüş baş tutmadı. Rəsmi Bakı təklif olunan beştərəfli format daxilində antiazərbaycan ab-havasının formalaşdığı bir şəraitdə və hazırki şərtlər çərçivəsində danışıqlar aparmağı mənasız hesab etdiyini bildirib.
Avropanın birtərəf və qərəzli yanaşmalarının faktiki nəticəsi elə bu olmalı idi. Azərbaycanın aldığı qərarda tamamilə haqlıdır. Bu hadisə konkret olaraq Qərbin Azərbaycana qarşı “yalnızlaşdırma siyasəti”ndən başqa bir şey deyil. Azərbaycanın çevik və sərbəst siyasəti Qərbin maraqlarına ciddi təhlükə yaratdığı üçün onlar belə bir addıma ehtiyac duyublar.
Aİ Qarabağ məsələsini gündəmə gətirməkdə haqlı olduğu qədər yanlışları da var. Geosiyasətdə mediatorluq deyə anlayış var. Qısaca 3 – cü bir neytral tərəfin iştirakı ilə müəyyən prosesdə vasitəçilik. Qarabağ məsələsinin gündəmə gətirilməsindən savayı geosiyasi sahədə mövcud olan mühüm bir aktor kimi iki düşmən ölkə arasında sülh müqaviləsinə çalışılmalı idi. Lakin əksinə Avropanın atdığı bütün addımlar göz qabağındadır:
Danışıqlarda Türkiyənin iştirakına şəraitin yaradılmaması, Fransanın Qarabağ regionunda baş verən və nümayiş etdirilən bütün reallıqlara rəğmən ermənipərəst mövqeyindən əl çəkməməsi. Fransa XİN – i Ketrin Kolonnanın daha 2 gün əvvəl Ermənistanla münasibətlərin yeni mərhələsinə keçid edəcəyini və üzərinə hərbi sursatla Ermənistanın təhlükəzliyini təminatını bildirməsi.
Azərbaycan dəfələrlə bildirib ki, bizim gözləntilərimiz səsləndirilməsə və anlayışla qarşılanmasa ölkəmizin danışıqlar prosesində iştirakı mümkün deyil.
Görüşün baş tutmaması və yaxud qeyri-müəyyən təxirə salınması kiçik bir hadisənin əksinə tamamilə Aİ – nin regionda bir aktor kimi sahib olduğu geosiyasi boşluğu göstərdi., Avropanın yalnız iqtisadi və maliyyə cəhətdən qlobal çəkiyə malik olması, lakin geosiyasi anlamda ABŞ-sız heç bir əhəmiyyət daşımaması rəsmi şəkildə öz təsdiqini tapdı. Beləliklə, yaşananlar bir daha təsdiq edir ki, Avropa xristian təəssübkeşliyi ilə proseslərə yanaşır.
Ona görə belə şəraitdə ümid edək ki, ABŞ öz səssizliyini pozaraq bu qərəzli məsələyə son qoyacaq. Beşli format çərçivəsində deyil, əvvəldə olduğu kimi Aİ-Ermənistan-Azərbaycan tərəflərinin iştirakı ilə üçlü formatın təşəkkülü tapılmalı və yaxud region ölkələrinin iştirakı ilə bir rəsmi görüş keçirilməlidir.
