Yaddaşımı təzələyən zəlzələ - Oğuz Ayvaz yazır...

Yazarlar 11:00 07.12.2023

Gecənin bir aləmi telefonumun zəngi yuxular aləmindən məni reallığa düşürür. Yuxulu gözlərimi ovuşdurub kor adamlar sayağı eynəyimi axtarıram. Zəng eliyənin bacım olduğunu görəndə gözlərimin qapaqları bir anda açılır, ürəyimin dərinliyində həyəcan boğazıma qədər yüksəlir. 

- Hə, bacı, xeyirdimi?

- Zəlzələ oldu, yaxşısız? 

Həyəcandan orqanlarım farağat dayanmışdı. Bir andaca qamətlərini əyir, dərindən köks ötürürlər. Xəbər saytları, sosial şəbəkələr zəlzələdən yazır. Kimlərsə gecəni küçədə keçirir, kimlərsə təbii fəlakətlə məzələnir. Yuxular aləmi məni çağırır, telefonu kənara qoyub gözlərimi yumuram. 

Yaddaşım 2000-ci ildə yaşadığım ilk zəlzələ qorxusunu dartıb çıxardı. 10 yaşım vardı. Həmin gün də noyabr ayına təsadüf etmişdi. Qonağımız da vardı. Çayından bəh-bəhlə içib atamla sənətdən, siyasətdən söhbət edirdilər. Az keçmədi qonağı yola saldıq. Anam beli ağradığından çarpayısına uzandı. Mən də qonağın getməyindən istifadə edib pürrəngi bir çay süzdüm. Elə təzə stolun arxasına keçmişdim ki, çilçiraq silkələnməyə başladı. Həyəcanla ayaqlandım. Anamın sözünü bu gün belə unutmuram: "Ayxan kravatın altındadı? Niyə “kravat”ı silkləyir? Çıx görüm ordan...” Atam bacımı qucağına alıb, “qaçın zəlzələdi” deyə bağırdı.

Hamıdan zirək olduğumdan qapını açıb dəhlizə çıxdıq. Əvvəla qarşılaşdığım mənzərəni danışım: Qapını açanda başı şampunlu, yarıçılpaq, sısqa bir kişi görünürdü qarşımda. Əlləri əsdiyindən şalvarını geyinə bilmirdi. İroniya dolu bu mənzərə heç bir hiss yaratmamışdı. Ancaq içimdəki qorxu bağrımı deşirdi. Pillələri tullana-tullana düşüb, özümü küçəyə atdım. Bir qadın gözümə sataşdı. Eynən müharibə mövzusunda çəkilmiş filmlərdəki əzablı qadın obrazına bənzəyirdi. Binanın qarşısında dayanıb əllərini üzünə dolamış, ağlayırdı. Onun hıçqırıqları küləkli gecənin bətninə sancılırdı.

Ev paltarlarımızla özümüzü küçəyə atmışdıq. Üstəlik də ayaqyalın. Hava da buz kəsirdi, qış qapımızdaydı. Kişilər damaqlarında siqaret püfüldədərək zəlzələdən danışrıdılar. Mən zəlzələni böyük əjdahaya bənzətdim. Yerin altında yaşayan, hirslənəndə yeri silkələyən vəhşiyə... İstədim ki, siqaret çəkən kişilərə yaxınlaşıb deyəm, ay əmilər gedin yeri qazın, əjdahanı öldürün, rahat evimizə gedək. Ancaq bu yerdə maşınların səsi, işıqlar, uşaqların səsləri fikrimi yayındırdı. Atamgilin yanında büzüşüb, key-key ətrafa tamaşa edirdim.

- Dədə, biz öləcəyik?

- Elə şey olar, indi evə gedəcəyik...

Binanın qarşısı qarışqa misalı adamlarla qaynayırdı. Hamımızın gözü pəncərələrdə gəzirdi. Qorxu xofu virus kimi hamıya yayılırdı. Evlərdə pul, zinyət əşyaları, qır-qızıl vardı. Onları götürmək gərəkli idi. Kişilər bu işə yaxın durmadı. Anam və dəstəsi evlərə üz tutdular. Bu kadr da mənə cizgi filmlərini xatırlatdı. Anamgilin dəstəsinin adını "Qorxusuz arvadlar” adlandırdım. Tunel yolu ilə getdiklərini təsəvvür etdim. Məxfiliklərini qoruyan dəstə üzvləri evdəki pulları zərərsiz şəkildə götürmüşdülər. Bu dəstənin ilk uğurlu əməliyyatıydı.

Atamın əlləri saçlarımda gəzişdi. Qardaşım, bacım, anam adamların içində bənizi solğun, qorxmuş cüyürə bənzədilər. 

Atamın arxasına düşüb, pay-piyadə yola düşdük. Qonşunun qohumunun həyət evi vardı. Bizim evdən məsafəsi 10 kilometr idi. Qaranlıq küçələr, tələsən adamlar, şəhərin közərən işıqları, bir-bir arxada qalırdı. Biz məhəlləmizdən uzaqlaşdıqca...

Həyət evinə çatanda ev əhli də təlaşlı görünürdü. Başa düşdüm ki, qorxu insanlarda birlik, həmrəylik hissləri yaradır. Bəlkə də bu ölüm qorxusuydu?!

İçəri keçib döşəməyə sərilmiş böyük xalçanın üstünə uzandıq. Biz uşaqlar donuq gözlərimizlə gecənin səhərini düşünürdük. Radioda deyilirdi ki, ikinci dalğa gözlənilir. Zəlzələ yenə ola bilər! Bu bizim üçün ikiqat qorxu idi. Dan yeri ağarana yaxın mürgülədik. Səhər dərsə getməliydik. Hava bom-boz, miskin adamlar kimi boynunu bükmüşdü. Qorxumuzdan həmin gün məktəbə getmədik. Evimizə gəlmişdik. Divarlara, çilçirağımıza baxdım. Hər şey qaydasında görünürdü. Birdən ağlıma qonuşuluğumuzdakı lüt kişi gəldi, görəsən hardadı deyə, özüm üçün xəyallar qurmağa başladım...

Tarixçi alim Zaur Əliyev: "Ermənistan heç vaxt müstəqil dövlət olmayıb" - MÜSAHİBƏ - VİDEO

Xəbər xətti

Direktor müavini öldürdüyü şəxsi bu ərazidə basdırıbmış - Qətlin detalları
06:16 17.05.2024
Qazaxıstan Prezidenti BU ŞƏXSLƏRİN ölkəyə girişini qadağan edən qanun İMZALADI
04:22 17.05.2024
Beşiktaş” və “Fənərbağça” “Qarabağ”ın legioneri üçün hərəkətə keçdi
03:12 17.05.2024
Sərbəst güləş üzrə Azərbaycanın U-15 millisi Avropa çempionatının qalibi olub
02:11 17.05.2024
XİN-in idarə rəisi BƏƏ səfiri ilə iqtisadi əməkdaşlığın perspektivlərini müzakirə edib
01:00 17.05.2024
Ramil Şeydayevin komandası Türkiyə Superliqasına vəsiqə uğrunda matçda məğlub olub
00:14 17.05.2024
Kobaxidze: Aİ-yə üzv ölkələrin xarici işlər nazirlərinin Tbilisidə etirazlarda iştirakı təəssüf doğurur
23:45 16.05.2024
Polşanın sifariş verdiyi “Bayraktar”ların hamısı çatdırılıb
23:23 16.05.2024
Moldova parlamenti oktyabrın 20-nə Aİ-yə üzvlük haqqında referendum təyin edib
23:00 16.05.2024
Özbəkistanda mülki aviaşirkətlərin sayı 6 dəfə artıb
22:39 16.05.2024
Əli Əsədov Efiopiyanın baş nazirinin müavini ilə görüşüb
22:34 16.05.2024
Azərbaycan Basketbol Liqası: Final seriyasının ilk oyunu keçirilib
22:20 16.05.2024
Prezident İlham Əliyevin adından Aleksandr Lukaşenkonun şərəfinə dövlət ziyafəti verilib
22:10 16.05.2024
FHN-in Gəncə Regional Mərkəzi Samuxda mülki müdafiə məşqi keçirib
22:00 16.05.2024
Perunun daxili işlər naziri istefa verib
21:40 16.05.2024
"Haber Global": Makron 17 min kilometr məsafədən Yeni Kaledoniyanı qarışdırdı
21:20 16.05.2024
Britaniya səfirliyinin nümayəndəsi Rusiya XİN-ə çağırılıb
21:00 16.05.2024
Aleksandr Lukaşenko: Qafqazda Azərbaycanın timsalında olduqca güclü, normal lider ölkə mövcuddur
20:45 16.05.2024
Azərbaycan I Liqası: "Şamaxı" lideri məğlub edərək zirvəyə yüksəlib
20:40 16.05.2024
Azərbaycan və Belarus prezidentləri “Caspian Agro” və “InterFood Azerbaijan” sərgiləri ilə tanış olublar - YENİLƏNİB
20:33 16.05.2024
Belarus Prezidenti: Azad edilən ərazilərdə aqroşəhərciklər yaratmağa hazırıq
20:25 16.05.2024
Ərəb ölkələri Fələstinə beynəlxalq sülhməramlı qüvvələrin yerləşdirilməsinə çağırıb
20:20 16.05.2024
Lukaşenko: Belarus və Azərbaycanın qardaş xalqları arasında dərin hörmət və münasibətlər var
20:16 16.05.2024
Prezident: Azərbaycanın həll etdiyi münaqişə istisna olmaqla, dünyada mövcud münaqişələr həllini tapmır
20:10 16.05.2024
İlham Əliyev: Belarus şirkətlərini azad olunmuş ərazilərin bərpası prosesinə fəal qoşulmağa dəvət edirik
20:05 16.05.2024
Ədəbiyyat tarixinin ən kədərli HEKAYƏSİ
20:00 16.05.2024
Azərbaycanda iki teatra “milli” statusu verilib
19:48 16.05.2024
Ərdoğan İrakli Kobaxidzeni rəsmi mərasimlə qarşılayıb
19:36 16.05.2024
Biləsuvarda mağazalardan oğurluq edən yeniyetmələr saxlanılıb
19:25 16.05.2024
AzTV auditor seçir
19:14 16.05.2024
“Gülüstan” sarayında Prezident İlham Əliyevin adından Aleksandr Lukaşenkonun şərəfinə dövlət ziyafəti verilir
19:05 16.05.2024
Azərbaycanla Latviya arasında diplomatik münasibətlərin 30 illiyinə həsr olunmuş rəsmi qəbul keçirilib
18:58 16.05.2024
Bakıda axtarışda olan qadın SAXLANILDI
18:45 16.05.2024
BMT-nin Dekolonizasiya üzrə Xüsusi Komitəsinin konfransında Fransaya qarşı növbəti tələb səslənib
18:34 16.05.2024
Azərbaycan və Dünya Bankı AZURE layihəsini müzakirə edib
18:22 16.05.2024
EBRD Azərbaycanda iqtisadi artıma dair proqnozunu artırıb
18:10 16.05.2024
Slovakiya XİN İlham Əliyevə təşəkkür etdi
17:58 16.05.2024
Astara terminalı istifadəyə verildi - Şimal-Cənub marşrutu ilə yükdaşımalarda yeni dövr
17:51 16.05.2024
Azərbaycanda baş həkim işdən çıxdı - YENİ TƏYİNAT
Azərbaycanda baş həkim işdən çıxdı - YENİ TƏYİNAT
17:48 16.05.2024
Dünyada ən çox "WhatsApp+" istifadəçisi Azərbaycandadır
Dünyada ən çox "WhatsApp+" istifadəçisi Azərbaycandadır
17:40 16.05.2024
Hamısı